በምርመራ ወቅት በፖሊስ ጣቢያ የተሰጠ የምስክሮች ቃል በፍ/ቤት ያለው ተቀባይነት፤ ሕጉ፣ ትግበራው እና የሰበር ችሎት አቋም አንድ ወንጀል ስለመፈጸሙ እና ድርጊቱን ፈጽሟል ተብሎ የተጠረጣሪው ሰው የድርጊቱ ፈጻሚ ስለመሆኑ ፖሊስ ምርመራውን በሚያከናውንበት ጊዜ ከሚያጣራባቸውና ከሚያረጋግጥባቸው የማስረጃ ዓይነቶች መካከል አንዱ የሰው ምስክሮች ናቸው፡፡ ይህን መሰረት በማድረግ የዚህ ጹሁፍ ዓላማ የወ/መ/ስ/ስ/ህ/ቁ 145ን ህጉን ፣በፍ/ቤት ትግበራ ያለውን የህጉን ትርጉም እና የሰበር ችሎት የህግ ትርጉም አቋምን ከተከሳሽ መብት አኳያ በማመዛዘን ያስዳስሳል፡፡ የወ/መ/ስ/ስ/ህ/ቁ 145 በፖሊስ ምርመራ የተሰጠ ቃል በማስረጃነት ሊቀርብ ስለመቻሉ (1) ዐቃቤ-ህጉ ወይም ተከሳሹ ሲያመለክት በፖሊስ ምርመራ ጊዜ የተሰጠውን የምስክርነት…

  መግቢያ ወንጀል በአጠቃላይ ፀር መሆኑ እሙን ነው፡፡ ከክቡር የሰው ህይወት አንስቶ፣ ጤንነትን፣ ክብርን፣ ደህንነትን፣ ንብረትን፣ አስተሳሰብን፣ ሰላምንና አጠቃላይ የሀገርን ማህበረሰባዊ፣ ኢኮኖሚያዊ፣ ፖለቲካዊና ጥቁም ባህላዊ መረጋጋቶች ላይ ጥላ የሚያጠላና የሚያናጋ መሆኑ አያጠራጥርም፡፡ ይህ ሁኔታ እንዳይከሰት ጥበቃ የሚያደርጉ የተለያዩ ህጎች ቢኖሩም የወንጀል ህግ አይነተኛ መሳሪያ ተደርጎ ይወሰዳል፡፡ የወንጀል ህግ ማህበረሰባዊ፣ ፖለቲካዊና ኢኮኖሚያዊ ጥበቃዎችን በሚያደርግበት ወቅት የማህበረሰቡንና የግለሰብን (ወንጀል አድራጊን) መብት ባማከለ መልኩ የሚቀረፀም የህግ አይነት ነው፡፡ በህግ ፍልስፍናውም ሆነ በኢትዮጵያ የወንጀል ህግ ላይ ይህ አይነት ሚዛናዊነት (Balance) በአግባቡ የሚነሳና የሚንፀባረቅ ነው፡፡ ከእነዚህ ሚዛናዊነት መካከል የግለሰቦች ነፃ…

የኢሕአዴግ ሊቀመንበር የነበሩት አቶ ኃይለ ማርያም ደሳለኝ የአባል ድርጅቶቹ ሊቃነ መናብርት ጋር በመሆን የግንባሩ የሥራ አስፈጻሚ ኮሚቴ ለአሥራ ሰባት ቀናት ያደረገውን ግምገማ መሠረት በማድረግ ማብራሪያና መግለጫ እንደሰጡ ይታወሳል፡፡ በመግለጫውም የተሻለ አገራዊ መግባባት ለመፍጠርና የዴሞክራሲ ምህዳሩን ለማስፋት በጥፋታቸው ምክንያት ጉዳያቸው በፖሊስ ምርመራ ላይ ያሉ ክስ ተመሥርቶባቸው በዓቃቤ ሕግ ክትትል ላይ ያለ፣ እንዲሁም የተፈረደባቸውንም ጨምሮ አንዳንድ የፖለቲካ ፓርቲ አባላትና ግለሰቦች የወንጀል ምርመራው እንደሚቋረጥ፣ ክሳቸው እንደሚነሳ ወይም ምሕረት እንደሚደረግላቸው አስታውቀው እንደነበር ይታወቃል፡፡ ይሁን እንጂ ኋላ ላይ ምሕረት የተባለው ጉዳይ ቀረና በይቅርታ፣ ምርመራ በማቋረጥና ክስን የማንሳት ሒደት ቀጥሎ በሺዎች…

የፌዴራል ጠቅላይ ፍርድ ቤት ሰበር ሰሚ ችሎት በቅጽ 21 በመዝገብ ቁጥር 123046 በይግባኝ ባይ አቶ አዲሱ ገመቹ እና በመልስ ሰጭ የአ/ብ/ክ/መ ዓ/ህ መካከል በነበረው የወንጀል ክስ ላይ አንድ አሽከርካሪ በቸልተኝነት በተለያዩ ሰዎች ላይ አካል ጉዳት ሲያደርስ የወንጀል ሕግ ቅጣቱን ከፍ ከሚያደርግበት በቀር በቸልተኝነት ተደራራቢ አካል ጉዳት ማድረስ ወንጀል እንደፈጸመ ተቆጥሮ ተደራራቢ ወንጀል ክስ ሊቀርብበት እንደማይችል እና ጥፋተኛ ተብሎ ሊቀጣም እንደማይችል ትርጉም ሰጥቷል፡፡ የጉዳዩ አመጣጥ ባጭሩ ይግባኝ ባይ በሰሜን ሸዋ ዞን ከፍተኛው ፍርድ ቤት የወንጀል ሕግ አንቀጽ 543/3/ትን በመተላለፍ በሚያሽከረክረው ተሸከርካሪ ውስጥ ተሳፋሪ የነበሩትን ሁለት ሰዎች…

Wearing prison uniform; - is it a right or duty of accused persons? በዚህ መነሻ ጽሑፍ በዋነኝነት ማንሳት የተፈለገው በወንጀል የተጠረጠሩ ሰዎች በፍርድ ቤት ንፁህ ወይም ጥፋተኛ ተብሎ እስከሚፈረድባቸው ድረስ በማቆያ “ማረፊያ ቤት” በሚቆዩበት ጊዜ የማቆያ “ማረፊያ” ቤቱን ዩኒፎርም መልበስ ግዴታ ነው ወይስ መብት የሚለው እና እንዲለብሱ ከተደረጉ ከተጠርጣሪው እንደ ንፁህ ተደርጎ የመቆጠር መብት (Presumption of Innocence) ጋር ምን ይመስላል የሚል ይሆናል፡፡ ማንኛውም ሰው በወንጀል ያለመጠርጠር መብት የለውም፡፡ ሆኖም አንድ ሰው በወንጀል ድርጊት ሲጠረጠር ተገቢ የሆነ የህግ ስርዓት በመከተል በፍርድ ቤት ጥፋተኛ እስከሚባል ድረስ እንደ…

It is to be recalled that (two days ago) the Ethiopian ruling party (EPRDF) announced that it has decided to release political prisoners in order to pave a way for a national reconciliation and to enhance democracy in the country. I would say this is something praise worthy. My compliment to EPRDF for taking this bold measure. I would say, this should be just the beginning of the deep reform what EPRDF promised us. However, in the heated discussion about the release of prisoners I…

የወንጀል ፍትሕ አስተዳደር ውጤታማ መሆኑ ከሚረጋገጥበት መንገድ አንዱ፣ የወንጀል ክሶች በአግባቡ ተጣርተው ለፍርድ ቤት ቀርበው ጥፋተኞች ተገቢውን ቅጣት በተቻለ ፍጥነት ሲያገኙ ነው፡፡ ጥፋተኞች ነፃ የሚወጡበት ወይም ንጹሐን ጥፋተኞች የሚባሉበት ወይም ፍትሕ የሚዘገይበት የወንጀል አስተዳደር እንዳይኖር ማድረግ ከጥሩ አስተዳደር የሚጠበቅ ነው፡፡ በአገራችን ባለፉት ዓመታት በተለያዩ አውዶች የተደረጉ ጥናቶች እንደሚያሳዩት፣ የዓቃቤ ሕግ የማስቀጣት አቅም (Conviction Rate) አነስተኛ እንደሆነ ይነገራል፡፡ ባንድ ወቅት በቀድሞው የፌዴራል ጠቅላይ ፍርድ ቤት ምክትል ፕሬዚዳንት የተደረገ ጥናት እንደሚያመለክተው፣ ለፍርድ ቤት ቀርበው ዕልባት ካገኙ መዝገቦች ውስጥ ተከሳሾች ጥፋተኛ ተብለው የቅጣት ውሳኔ የተሰጠው በ33.1 በመቶ መዝገቦች…

በዚህ ጽሑፍ በግል ክስ ምንነት እና ጠቀሜታውን እንዲሁም በኛ ሀገር ህግ ያለውን ቦታ ለማሳየት ይሞከራል፡፡ የወንጀል ክስ ምንነት የወንጀል ክስ ማለት የወንጀል ህግን በመተላለፍ ጥፋት የፈፀመ ሰው ላይ ፍርድ ቤት ጥፋተኛ በማለት ቅጣት ለጥፋቱ በህጉ የተቀመጠውን ቅጣት እንዲጥልበት ክሱን ለማቅረብ ስልጣን ባለው አካል የሚቅብ ክስ ወይም አቤቱታ ነው፡፡ This article is suspended because of receipt of notification of claimed copyright infringement