Criminal Law Blog (81)
ጠቅላይ ሚንስትር ዐብይ አህመድ (ዶ.ር) ወደ ስልጣን ከመጡ በኋላ የኢትዮጵያን ማኅበረ-ፖለቲካ በአያሌው የነቀነቁ ትላልቅ ኹነቶች ተከስተዋል። ከክልል ባለስልጣናት እና ከፍተኛ የጦር መኮንኖች ግድያ አንስቶ ማንነትን መሠረት ያደረጉ ጥቃቶች፣ ግጭቶች እና አሁን ደግሞ ጦርነት ተከስተው በዓይነት የበዙ፣ በመጠን የሰፉ የሰብዓዊ መብት ጥሰቶች በሁሉም የሐገሪቱ አካባቢዎች በሚባል ሁኔታ ታይተዋል። እነዚህን የመብት ጥሰቶች በጥቅሉ የሰብዓዊ መብቶች ጥሰት ናቸው ከማለት ባለፈ፤ በርካቶች ዓለም አቀፍ እና ሐገር አቀፍ ሕጎችን በግርድፉ በማጣቀስ ድርጊቶቹን ብዙ ጊዜ፡- የዘር ማጥፋት ወንጀል (Genocide)፣ አለፍ ሲል፡- በሰብዓዊነት ላይ የተፈጸመ ወንጀል (Crime against humanity)፣ አሁን አሁን ደግሞ፡-…
19 November 2020
in
Criminal Law Blog
Permanency Rule Dilemma To Designate Grave Willful Injury Crime Of Ethiopian Criminal Code Of 2004: The Practice In Oromia Regional State
‘Write Your Injuries in Dust and Your Benefits in Marble’ – Benjamin Franklin. Abstract Though it needs statically documented data to conclude so, the practice demonstrates bodily injury crime is one of the mostly and frequently committed crimes. Nonetheless, there is no common worldwide standard to define what constitutes bodily injury crime and to classify bodily injury crime, particularly to grave bodily injury crime and common willful injury crime. Ethiopian criminal code of 2004 covers bodily injury crime in its chapter II of book V…
መግቢያ በተለያዩ የአለማችን ክፍሎች የተለያዩ የከፉ የዘር ማጥፋት ወንጀሎች (Genocide)፣ በሰው ልጆች ላይ የሚፈፀሙ ወንጀሎች (Crimes against Humanity)፣ የጦር ወንጀሎች (War Crimes) እና የወረራ ወንጀሎች (Crime of aggression)፣ በሰላም ላይ የሚፈፀሙ ወንጀሎች (Crime against Peace) እንዲሁም ወታደራዊ ወንጀሎች በተለያዩ ሰዎች አማካኝነት በተለያዩ የሰው ልጆች እና ተቋማት ላይ ሲፈፀሙ እንደነበር ታሪክ ይነግረናል፡፡ በአሁን ሰዓትም እነዚህ ወንጀሎች ከመሰራት አልቦዘኑም፡፡ የአንድ ሀገር የመከላከያ ሰራዊት አባል ወይም እንደአግባቡ ማንኛውም ሰው ለሚፈፅሙት የወንጀል ተግባር የሚቀርብባቸውን የወንጀል ጉዳዮች የሚመለከቱ ሀገር አቀፍ ወይም አለምዓቀፍ ወታደራዊ ፍርድ ቤቶች አሉ፡፡ እነዚህ ፍርድ ቤቶች ወታደራዊ…
15 October 2020
in
Criminal Law Blog
Elucidating Some Legal Insufficiency Of Prosecutors and Police Liaison For Criminal Investigation In Ethiopia: The Case Of Oromia Regional State
Abstract 22 July 1991 to 21 August 1995, and 21 August 1995 to present by Transitional Charter and Federal Democratic Republic of Ethiopia (FDRE) constitution respectively, Ethiopia adopted federal system and structured the regions along ethnic lines. And Oromia Regional State (ORS) is the most populous and the largest region in Ethiopia. Until 2007, the relationship between prosecutors and police as well as prosecutors’ and police’s institutions over criminal investigation in Ethiopia and in all its regional states has been mainly governed by Ethiopian…
03 October 2020
in
Criminal Law Blog
Ethiopia’s cooperation with other states in the extradition of criminals: a normative and institutional analysis
With the emergence and expansion of crimes of a complex and organized nature, the use of the extradition tool has been increasing from time to time. As a result, this tool has got the recognition of the United Nations in the form of a resolution and a subsequent model agreement, which is intended to be used as a minimum standard by all member states of the organization. This research finds out the normative and practical status of the extradition tool as one form of international…
22 September 2020
in
Criminal Law Blog
The Penumbra of Wish-Washy Stands of FDRE Cassation Division on Corporate Criminal Liability Model of Ethiopia: Case Analysis
Introduction This commentary analyses two self-contradictory criminal cases decision of Federal Democratic Republic of Ethiopia (FDRE)Supreme Court cassation division (hereinafter referred as the division) that have equal legal value on all subordinate courts of Federal as well as Regional States to date. The central issue of these cases was the model of corporate criminal liability in Ethiopian criminal justice system. The first case, cassation criminal case No. 58008, involves Ersade Trading Plc. and Mr. Tsedake Markos (the applicants) v. Federal public prosecutor – now…
4. የማኅበራዊ ሚዲያ አዉታሮች ጥላቻን በመከላከል ረገድ ያላቸው ሚና ምንም እንኳን የማኅበራዊ ሚዲያ አዉታሮች ሰብዓዊ መብቶችን በሚመለከት በቀጥታ አላፊነት ባይኖርባቸውም፤ ምንም ዓይነት ተጠያቂነት የለባቸውም ማለት አይደለም፡፡ በአንጻሩ ሰብዓዊ መብቶችን በሚመለከት የጎንዮሽ የሰብዓዊ መብት ግዴታ (horizontal obligation of human rights) ስላለባቸው፤ ይህንንም በሚመለከት መንግስት የመጠበቅ (duty to protect) እና የመከታተል አላፊነቱን መወጣት ይኖርበታል፡፡ አሁን አሁን ማኅበራዊ ሚዲያ አዉታሮች በበየነመረብ ላይ ባለ ይዘት ላይ አስተዳዳሪ (‘governors of online content’) ሆነዋል፡፡ ነገር ግን እነዚህ የሲሊከን ሸለቆ ግዙፍ ኩባንያዎች (Silicon Valley tech companies ) ለሕግ አይገዙም ማለት አይደለም፡፡…
“The evangelists of hate and division are wreaking havoc in our society using social media.” Prime Minister Abiy Ahmed, Nobel Lecture, 11 December 2019 መግቢያ ከቅርብ ጊዜ ወዲህ የጥላቻ ንግግር በኢትዮጵያ በዓይነትም በስፋትም እየጨመረ እና እየሰፋ ይገኛል፡፡ ለዚህ ደግሞ የሚጠቀሰው አንዱ ምክንያት የማኅበራዊ ሚዲያ አዉታሮች በጊዜና በፍጥነት ይዘትን ባለማረማቸው (absence of effective content moderation) ነው፡፡ ይህ ጽሁፍ የተዘጋጀው አዲስ ዘይቤ ሚዲያ ሸንጎ ግሎባል ከተሰኘ ውጥን ጋር በመሆን ነሀሴ 29፣ 2012 ዓ.ም. በበይነ መረብ አማካኝነት በተዘጋጀ የውይይት መድረክ ላይ ለንግግር መነሻነት የቀረበ ምልከታ ነው፡፡ የዚህ…
የክስ ማንሳት የፍሬ ነገር ይዘትና ስነ ሥርዓት በወ/መ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 122 ስር በአምስት ንዑስ አንቀጾች ተጠቃሎ ይገኛል፡፡ በይዘቱም፡- ከከባድ የሰው ግድያ እና ከከባድ ውንብድና ወንጀሎች ውጭ ዐ/ሕግ ከፍርድ በፊት ክስ ማንሳት ይችላል፡፡ ክስ የሚነሳው በዐ/ህጉ ጥያቄ ወይም በሌላ የመንግስት አካል ትዕዛዝ ሊሆን ይችላል፡፡ ክሱ የሚነሳው በፍ/ቤት ፈቃድ ሲሆን ፍ/ቤቱ ለመከልከልም ሆነ በመፍቀድ ምክንያቱን ማስቀመጥ አለበት፡፡ በወ/መ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 113 መሰረት አዲስ ክስ ካልቀረበ ተከሳሹ ለግዜው ይለቀቃል፡፡ የክሱ መነሳት ዐ/ሕግ ክስን ከማንቀሳቀስ አያግደውም፡፡ የሚል ሀሳብ ያለው ነው፡፡ የፍትሕና የሕግ ሥርዓት ምርምር ኢንስቲቲዩት ባዘጋጀው ረቂቅ የወንጀል ስነ-ሥርዓት ሕግ አንቀጽ 119 ስር…
27 August 2020
in
Criminal Law Blog
በወንጀል ጉዳይ በዋስትና እንዲፈታ ፍርድ ቤት ያዘዘውን ሰው ፖሊስ ይግባኝ ልል ነው በማለት ግለሰቡን ያለመፍታት የሕግ ሥልጣን አለው?
የኢፌዲሪ ህገ-መንግስት አንቀፅ 19 (6) ስለተያዙ ሰዎች መብት ሲደነግግ የተያዙ ሰዎች በዋስ የመፈታት መብት እንዳላቸው ሆኖም በሕግ በተደነገጉ ልዩ ሁኔታዎች ፍርድ ቤት ዋስትና ላለመቀበል ወይም በገደብ መፍታትን ጨምሮ በቂ የሆነ የዋስትና ማረጋገጫ እንዲቀርብ ለማዘዝ እንደሚችል በግልፅ ተመልክቷል፡፡ ከዚህ ህገ-መንግስታዊ ድንጋጌ መረዳት የሚቻለው የዋስትና መብት መርህ (Principle) ሲሆን በዋስ አለመፈታት ደግሞ ልዩ ሁኔታ (Exception) መሆኑን ነው፡፡ ይህንን ህገ-መንግስታዊ ድንጋጌ ለማስፈፀም ተግባር ላይ ያለው የወ/መ/ሥ/ሥ/ሕግ ምዕራፍ 3 ላይ የዋስትና ወረቀት አስፈርሞ ስለመልቀቅ የሚል ርዕስ ያለው ሲሆን በቁጥር 63 ላይ የዋስትና ወረቀት የሚያሰጡ መሰረታዊ ፍሬነገሮችን ይዘረዝራል፡፡ እነዚህ ፍሬነገሮች…
መግቢያ የወንጀል ተግባራት ዝቅ ሲል የግለሰቦችን ደህንነት፣ ነጻነትና የንብረት መብቶች የሚጋፉ ሲሆኑ ከፍ ሲል ደግሞ የማህበረሰብን ሁለንተናዊ ደህንነትና ጥቅም አደጋ ላይ የሚጥሉ ማህበራዊ ክስተቶች እንደመሆናቸው መጠን የወንጀል ተግባራት እንዳይፈጸሙ መከላለል፤ተፈጽመው ሲገኙ ደግሞ ተገቢውን የወንጀል የምርመራ ስራ በማከናወን አጥፊዎችን በሕግ ፊት አቅርቦ የሚገባቸውን ቅጣት እንዲያገኙና ከጥፋታቸው ታርመው ወደ ማህበረሰቡ እንዲመለሱ ማድረግ የወንጀል ፍትህ አስተዳደሩ ተቀዳሚ ተግባር መሆኑ ይታወቃል፡፡ ለዚህም ነው በወንጀል ፍትህ አስተዳደር ውስጥ ወሳኝ ከሆኑ ተግባራት መካከል የወንጀል ምርመራ አንዱና ቀዳሚው ነው የሚባለው፡፡ የወንጀል ምርመራ ሂደት መሠረታዊ ከሆኑ የዜጎችና የህዝብ መብቶች፣ ነጻነቶችና ጥቅሞች ጋር…
18 May 2020
in
Criminal Law Blog
የማታለል ወንጀል ከእምንት ማጉደል ወንጀል በምን ይለያል? በድንጋጌዎቹ የወንጀል ክስ ለማቅረብ በመሠረታዊነት መሟላት ያለባቸው የማስረጃ ዓይነቶችስ ምንድናቸው?
በስራ ሂደት ያጋጠሙ አጋጣሚዎችን መነሻ በማድረግ የተዘጋጀ ጽሑፍ መግቢያ በወንጀል የሚጠረጠሩ ሰዎችን በፍርድ ቤት በመክሰስ ለማስቀጣት በቂና አሳማኝ በሆነ መልኩ ማስረጃ አቅርቦ ማስረዳት በዐ/ህግ በኩል ይጠበቃል፡፡ የተለያየ አይነት ማስረጃን የመመዘን መርህ በወንጀል ክስ ለመክሰስና ጥፋተኛ ለማለት በስራ ላይ የሚውል ቢሆንም በጥቅሉ ሶስት አይነት የማስረጃ አመዛዘን መርህ በስፋት ይታያል፡፡ የመጀመሪያው የማስረጃ አመዛዘን መርህ ዐቃቤ ህግ የሚያቀርበው ማስረጃ በይዘቱ የተፈፀመውን ወንጀል ከምክንያታዊ ጥርጣሬ በፀዳ መልኩ ማስረዳት የሚጠበቅበት መሆኑን የሚያስገድድ ሲሆን በዚህ የማስረጃ አመዛዘን መርህ አግባብ የዐ/ህግ የማስረዳት ግዴታ ከፍ ባለ መልኩ ተከሳሽ ወንጀሉን ስለመፈፀሙ ከምክንያታዊ ጥርጣሬ…
በወንጀል ሕግ መሠረት የሚያስጠይቁ የወንጀል ተግባራትን በጥቅሉ በሁለት ከፍሎ መመልከት ይቻላል፡፡ የመጀመሪያው አታድርግ የተባለን ነገር በማድረግ የሚመጣ የወንጀል ሀላፊነት ሲሆን በሁለተኛ ደረጃ ደግሞ አድርግ በሚል በሕግ የሚጣልን ግዴታ ባለማድረግ የሚመጣ ሀላፊነት ነው፡፡ የዚህ ጽሑፍ ዋና አለማም አድርግ ተብሎ በሕግ ግዴታ ተጥሎ ባለማድረግ የሚመጣን የወንጀል ሀላፊነት የሚመለከት በመሆኑ የተነሳ በዚሁ ላይ ብቻ የምናቶክር ይሆናል፡፡ አድርግ ተብሎ ባለማድረግ የሚመጣን የወንጀል ሀላፊነት ለማቋቋም በጥቅሉ በመሰረታዊነት መሟላት ያለበት በመጀመሪያ ደረጃ በሕግ አድርግ የመባል ግዴታ መኖር፣ በሕግ ግዴታ የተጣለ መሆኑን ማወቅ ፣ ይህንን ግዴታ ለመወጣት በሚያስችል ሁኔታ ውስጥ መገኘት፣ ግዴታውን…
